Na terenie miasta Zamość w kwietniu 2011r rozpoczyna się kampania edukacyjno-szkoleniowa dotycząca Programu „FreD”. Bezpośrednim wykonawcą jest Zamojskie Stowarzyszenie Ochrony Zdrowia Psychicznego oraz osoby upoważnione do jego wdrażania: Anna Górska oraz Izabella Kwiatkowska.
„FreD goes net” – pierwotnie: międzynarodowy projekt „wczesnej interwencji wobec notowanych po raz pierwszy osób zażywających narkotyki”; koordynowany przez Landschaftsverband Westfalen-Lippe z siedzibą w Münster (Niemcy). Pod koniec 2007 roku Krajowe Biuro ds Przeciwdziałania Narkomanii rozpoczęło wdrażanie pilotażowej wersji programu FreD na terenie Polski, we współpracy z 16 krajami UE. Jednym z celów była adaptacja niemieckiej koncepcji do naszych warunków i możliwości. Od początku 2008 roku program był pilotażowo wdrażany w Bydgoszczy i Bartoszycach. Obecnie faza pilotażu została zakończona i po przeszkoleniu realizatorów upoważnionych do jego wdrażania – projekt jest realizowany na terenie całej Polski.
Mając na uwadze fakt, że podczas swoich pierwszych kontaktów z narkotykami część młodzieży jest w związku z tym odnotowywana przez szkołę lub policję, należy wykorzystać tę okoliczność, aby w pierwszym rzędzie w nawiązaniu do art. 72.1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii a także art. 2, 6, 7 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich z późniejszymi zmianami zaproponować jej pomoc w formie specjalnej oferty.
Myślą przewodnią tej koncepcji przełożonej na grunt polski jest wczesne wyjście z krótką, trafną i możliwie dobrowolnie przyjmowaną ofertą skierowaną do młodych osób (14 – 21 lat) albo też do młodych dorosłych do 25 r. życia, którzy z powodu zażywania substancji psychoaktywnych po raz pierwszy naruszyli normy społeczne (np. weszli w konflikt z prawem).
Wcześnie, tzn. możliwie blisko czasu pierwszej konsumpcji, aby w odpowiednim czasie zrealizować cele profilaktyki uzależnień (m.in. zdobycie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach ryzyka, abstynencja). Wcześnie również dlatego, ponieważ np. wśród klientów poradni dla osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych i poradni leczenia uzależnień – konsumenci konopi indyjskich szukają specjalistycznej pomocy dopiero po średnio 6 latach zażywania.
Krótko i trafnie, ponieważ oczekuje się, że tylko krótka, ukierunkowana na uczenie się oferta zostanie zaakceptowana przez grupę docelową. Ponadto w opiece medycznej uwzględniono wyniki badań na temat krótkiej interwencji wobec osób z zaburzeniami wynikającymi z zażywania narkotyków bądź ryzykiem ich wystąpienia. Według nich efekty ograniczenia używania są możliwe do osiągnięcia dzięki krótkiej interwencji.
Oferta powinna być dobrowolna, ponieważ, w przeciwieństwie do sądowego przymusu (np. nakaz sądu), właśnie taka zapewnia lepsze warunki dla osiągnięcia celu. Nie można przy tym pominąć faktu, że w okresie od zanotowania po raz pierwszy przez policję do decyzji prokuratora o ewentualnym zawieszeniu postępowania, istnieje pewna „sytuacja przymusu”, która powinna być wykorzystana przy proponowaniu pomocy.
Kurs składa się z 8 godzin podzielonych na 2 lub 3 sesje, prowadzonych w 5-12 osobowych grupach. W trakcie zajęć poruszane są takie tematy jak: ryzyko związane z używaniem alkoholu lub narkotyków, konsekwencje prawne, sposoby ograniczania lub przestania używania. Gwarantowana jest całkowita dyskrecja. Po ukończeniu wręczane jest świadectwo uczestnictwa. Kurs jest bezpłatny.
Zadanie jest współfinansowane przez miasto Zamość